Een tijdje geleden heb ik op Instagram gevraagd waar mensen graag meer informatie over willen als het gaat over kruiden of etherische olie. Veel vragen heb ik daar al kunnen beantwoorden, maar de vraag over het gebruik van etherische olie in combinatie met medicatie (waarmee ik in deze blog conventionele medicatie bedoel), vraagt om iets meer woorden dan een Instagrampost toestaat. Daarom een blog, waarin ik graag deel wat ik tot nu toe geleerd en begrepen heb, beseffende dat er ook andere visies bestaan op dit onderwerp, dat ik nooit uitgeleerd ben en dat inzicht (van wie dan ook) voortschrijdend is. Onderzoek dus zelf ook verder en mocht je leuke onafhankelijke onderzoeken hierover gelezen hebben, stuur ze naar me op, want ik lees er graag over!
Het gebruik van medicinale kruiden en conventionele medicatie is (voor het grootste deel) overigens een heel ander onderwerp dan deze blog. Vandaag heb ik het specifiek over het gebruik van etherische olie in combinatie met medicatie.
Ook wil ik benadrukken dat ik als het over etherische olie heb, ik pure en kwalitatief goede olie bedoel, die niet aangelengd is of aangevuld met synthetische stoffen, of waar op wat voor manier dan ook mee gerommeld is. Als je etherische olie gebruikt, onderzoek dan hoe het merk waarvan je koopt te werk gaat; hoe ze oogsten, waar ze oogsten, wanneer, op welke dagdelen, of ze duurzaam werken, of ze verschillende destillatie-tijden voor verschillende planten handhaven, of ze hun boeren kennen en eerlijke lonen betalen en of ze het proces van zaaien tot en met het dichtdraaien van je flesje werkelijk controleren. Deze vragen zijn belangrijk om te bepalen of je een goede olie in handen hebt en bijvoorbeeld geen synthetische geurolie.
Etherische olie en medicatie
Op het moment dat je etherische olie van een goede kwaliteit gebruikt om je gezondheid te ondersteunen, is het belangrijk om te weten uit welke inhoudstoffen je olie bestaat. Het zijn namelijk die stoffen die bepaalde processen in ons lichaam ondersteunen, en dus een reactie teweegbrengen die invloed heeft op alle verschillende systemen waaruit ons lichaam bestaat.
Medicijnen en etherische olie hebben beide grote invloed op onze organen die betrokken zijn bij de afvoer van afvalstoffen: de longen, lever, nieren, huid en darmen. Op het moment dat je dus bijvoorbeeld medicijnen voor je longen gebruikt om meer slijm los te maken en elimineren, en je gaat daar een olie bij gebruiken die hetzelfde doet, kan er zoveel slijm loskomen dat je lichaam het niet snel genoeg kan verwerken. Dit kan wel verholpen worden, maar eigenlijk is het onnodig om op deze manier medicatie en etherische olie tegelijk te gebruiken.
Een ander voorbeeld is als je medicijnen gebruikt om je darmen tot rust te brengen en je gaat hier zonder overleg dagelijks (therapeutisch) etherische olie bij gebruiken. Dit kan tot gevolg hebben dat je verstopt raakt, met alle gevolgen van dien, omdat een orgaan dat uit balans is ook betekent dat er disbalans in (samenwerking met) andere organen is.
Daarom vind ik het zelf altijd verstandig om met je arts te overleggen of de olie die jij wilt gaan gebruiken je medicijnen ondersteunt in plaats van tegenwerkt. Overleg met elkaar of dat je misschien de dosis van je medicatie kunt aanpassen, als je je lichaam ook graag op een natuurlijke manier wilt ondersteunen. Vraag naar de mogelijkheden en vraag of je arts (of aromatherapeut) met je mee wil denken.
Ik ben er overigens van overtuigd dat het gebruik van etherische olie bijna altijd samen kan gaan met medicijngebruik, maar dat daarin wel wijsheid geboden is.
Het is ook goed om in gedachten te houden dat elk lichaam anders is en anders reageert op medicijnen en op (de inhoudstoffen van) etherische olie. Leer daarom goed naar je lichaam luisteren en als je ervaart dat een olie ‘niet goed valt’, wees dan wijs en vraag een deskundig iemand om met je mee te denken.
Tijd en timing
Op het moment dat je medicatie gebruikt is het belangrijk dat je deze de tijd geeft om hun werk te doen. Zorg daarom dat er zo’n 2-3 uur zit tussen het gebruik van etherische olie en inname van medicatie. Zo verminder je de kans dat bepaalde stoffen elkaar versterken of tegenwerken.
Een voorbeeld hiervan is dat etherische olie paracetamol af lijkt te breken en de werking daardoor vermindert. Op het moment dat paracetamol wordt ingezet om langdurende hoge koorts te doorbreken, is het dus belangrijk om na inname van de medicatie een aantal uur te wachten met het gebruik van etherische olie. Dan heb je veel meer aan je medicijnen, maar ook aan de werking van de etherische olie.
Hier kun je ook meer lezen over het gebruik van homeopatische middelen in combinatie met etherische olie.
Op het moment dat je bloedverdunners gebruikt is overleg met je arts ook cruciaal, omdat in etherische oliën cumarinen kunnen zitten die bloed extra kunnen verdunnen. Daarom wordt als je bloedverdunners gebruikt vaak aangeraden om alleen etherische olie te gebruiken zonder cumarinen, of om etherische olie alleen te gebruiken op het moment dat goed gemeten wordt hoe het bloedverdunningsproces in jouw lichaam eruit ziet. Een arts kan dan namelijk goed bepalen wanneer je etherische olie dan het beste kunt gebruiken. Veel mensen die bloedverdunners gebruiken, worden aangeraden om hydrolaten te gebruiken in plaats van etherische olie.
Medicatie, etherische olie en de lever
Onze lever speelt een grote rol in onze gezondheid. Hij heeft verschillende functies. Om de hele leverfunctie hier te beschrijven is niet nodig denk ik, maar het is goed om te weten dat onze lever eiwitten aanmaakt die allerlei verschillende functies hebben. Sommige eiwitten vervoeren allerlei stoffen door ons lichaam en bloed, waaronder de werkende stoffen in medicijnen en etherische olie. Andere eiwitten zorgen weer voor chemische reacties in ons lichaam, bijvoorbeeld om ons bloed goed te laten stollen. De lever geeft ook allerlei signalen aan andere organen, wat mede reden is om goed voor je lever te zorgen en deze niet te overbelasten.
Naast dat eiwitten die in de lever aangemaakt worden medicijnen door het bloed vervoeren, zorgt de lever er ook voor dat toxische stoffen worden verwijderd uit ons lichaam. Deels door ze om te zetten in stoffen die niet schadelijk voor ons lichaam zijn, maar ook door afvalstoffen direct via de darm te elimineren.
Stoffen die we eten, op onze huid smeren, inhaleren en intraveneus binnen krijgen, vinden hun weg naar en door de lever en krachtig als de lever is, doet hij iets met al die stoffen.
Etherische olie is heel potent. En hoe puur je olie ook is, gebruik heeft effect op de lever en doet een appèl op de lever. Ga daarom wijs om met etherische olie, temeer als je medicatie gebruikt waar je lever vaak al een enorme klus aan heeft. Het is namelijk belangrijk voor onze algehele gezondheid dat de lever goed ondersteund wordt, en daar is gezonde voeding, het gebruik van kruiden en beweging cruciaal in.
Er zijn onderzoeken gedaan naar het effect van etherische oliën en uit veel van deze onderzoeken bleek dat wanneer mensen een gezonde leefstijl hebben, etherische olie beter zijn werk kan doen dan wanneer mensen bijvoorbeeld niet op hun voeding letten, nooit bewegen, weinig water drinken, etc. Daarom wordt aromatherapie door kruidengeneeskundigen en aromatherapeuten zelf als een holistische manier van gezondheidsondersteuning gezien, omdat er altijd gekeken wordt naar het totaalplaatje van de gezondheid en manier van leven.
Het is trouwens niet zo dat als je etherische olie onder je voeten aanbrengt, deze de lever niet passeren. Deze mythe is ergens in de wereld der oliën ontstaan, maar is niet waar. Waar je olie ook aanbrengt op de huid, het komt in je bloedbaan en dus ook echt in je lever.
Etherische olie en de nieren
De stofwisseling van etherische oliën gebeurt op verschillende manieren. En hoewel het goed is om verstandig met het gebruik van etherische olie om te gaan, is het ook zo dat de stofwisseling van etherische olie relatief gezien ook heel snel gaat en bij normaal gebruik niet zomaar enorm ‘opstapelt’ in ons lichaam. Op het moment dat er maanden achtereen dagelijks etherische oliën oraal worden gebruikt, kan dit wel een probleem worden. Een droge huid, hoofdpijnen en geïrriteerde slijmvliezen in de neus en bijholten, kunnen zichtbare tekenen zijn van te veel gebruik, maar er zijn ook minder zichtbare klachten die daardoor kunnen ontstaan, zoals ‘vage’ moeheid, overgevoeligheden, of spijsverteringsklachten.
Naast de lever spelen ook de nieren en longen een belangrijke rol in de stofwisseling van etherische oliën. De meeste inhoudstoffen van etherische olie worden in ons lichaam namelijk uitgescheiden door de nieren, of door longen in de vorm van koolstofdioxide. Ook daarom is het dus belangrijk om wijs om te gaan met het gebruik van oliën. Als je medicatie voor je nieren of longen gebruikt is dat dus een extra aandachtspuntje met betrekking tot het gebruik van etherische olie.
Etherische olie in combinatie met medicijnen
Zoals ik eerder in deze blog aangaf, geloof ik dat er veilig gebruik van goede en pure etherische olie mogelijk is op het moment dat je medicijnen voor bepaalde klachten gebruikt. Wel denk ik dat voorzichtigheid en wijsheid geboden is, temeer omdat er nog niet heel vele gedegen en onafhankelijk onderzoek gedaan is naar deze combinatie. Een paar zaken lijken wel duidelijk te zijn:
Grapefruit
Door veel artsen en aromatherapeuten wordt afgeraden om grapefruit sap of etherische olie te gebruiken op het moment dat je ook medicijnen gebruikt. Er zit in het sap en de olie namelijk een enzym dat de werking van medicijnen kan tegenwerken, waardoor mensen soms zelfs in het ziekenhuis terechtkomen. Dit is dit dus een hele concrete, maar ook serieuze contra-indicatie.
Pepermuntolie
Deze prachtig olie heeft een enorm effect op onze spijsvertering. Het is daarom heel verstandig om deze olie alleen in overleg met een arts te gebruiken op het moment dat je medicijnen gebruikt voor je spijsvertering.
Dit gaat dan ook over de inname van etherische olie, wat ik alleen zou doen onder begeleiding van een deskundige aromatherapeut, orthomoleculair therapeut of natuurarts.
Tevens is het belangrijk dat als je pepermuntolie met capsules en gemengd met draagolie in zou nemen (wat ik met deze blog niet af- of aanraadt), je hiervoor goede capsules gebruikt. Als je etherische oliën inzet voor bijvoorbeeld een prikkelbare darm, is het tevens verstandig om hiervoor enterische capsules te gebruiken. Deze capsules lossen namelijk pas in de darmen op (waarmee ze overigens niet per definitie veiliger zijn dan gelcapsules).
Bepaalde spijsverteringsmedicijnen tasten deze ‘gecoate’ capsules aan. Ook daarom is het dus verstandig om te overleggen met een arts als je pepermuntolie therapeutisch wilt inzetten in combinatie met spijsverteringsondersteunende medicijnen.
Ook bij ander medicijngebruik en specifiek bij het gebruik van bloeddrukmedicatie is het verstandig om eerste een arts te raadplegen voordat je dagelijks pepermuntolie inzet.
Anijsolie
Het gebruik van anijsolie heeft invloed op medicijnen die gebruikt worden voor het Centraal Zenuwstelsel. Het gaat om medicijnen zoals oxazepam, codeïne, diazepam, enz. Op het moment dat je dergelijke medicijnen gebruikt, kun je anijsolie beter niet gebruiken. Gelukkig kun je etherische olie altijd vervangen voor een andere olie in geval van contra-indicatie of gevoeligheid (wat ook gewoon kan natuurlijk). Ook anijsolie.
Antibiotica
Er zijn wat onderzoeken gedaan naar het gebruik van etherische olie in combinatie met antibiotica. Hieruit bleek dat er etherische oliën zijn die synergetisch met antibiotica werken. Dat betekent dat ze elkaar ondersteunen en niet tegenwerken, wat overigens niet betekent dat als je erg ziek bent en antibiotica nodig hebt, je deze kunt vervangen met etherische olie. Wel kun je er in overleg met je arts of een andere deskundige de werking ervan ondersteunen.
Wees dus ook op het gebied van ziekte wijs in je keuzes, en dat zeg ik zeker als groot voorstander van natuurgeneeskunde en liefhebber van het gebruik van etherische olie en plantmedicijnen.
Conclusie
Ga verstandig om met het gebruik van etherische olie in combinatie met medicatie. Het is niet zo dat het over het algemeen bekeken gevaarlijk is, maar er zijn wel degelijk hele concrete contra-indicaties en het is goed om daarvan op de hoogte te zijn als je etherische olie gebruikt. Overleg altijd met je arts als je etherische olie wilt gebruiken en neem zijn of haar advies ter harte. Zeker als het gaat over het innemen van etherische olie, wat toch nog wel een ander verhaal is dan het op de huid aanbrengen van olie of inhaleren, hoewel het ook goed is om daar verstandig mee om te gaan.
Olie komt overigens eerder in de bloedbaan als je het op je huid aanbrengt dan wanneer je het met een capsule oraal inneemt, dus misschien is in geval van gebruik van medicijnen op de huid aanbrengen so wie so gewoon wel de beste optie. Maar dan nog in overleg met je arts.
Etherische olie kan de werking van medicijnen tegenwerken, maar ook ondersteunen. En vooral dat laatste vind ik persoonlijk heel erg mooi. Ik ben daarom ook zeker voorstander van gebruik van etherische olie ter ondersteuning van emotionele, lichamelijke en geestelijke klachten. Mits dit veilig en met wijsheid gedaan wordt.