Toen mijn gezondheidsreis twintig jaar geleden begon, stopte ik jaren radicaal met het eten van granen (gluten), lactose en ‘fabriekssuikers’. Ik was ervan overtuigd dat het goed voor mij en de hele wereld was, door boeken en blogs die ik las, video’s die ik hierover las en natuurgeneeskundig therapeuten die ik hier veel over hoorde delen. Het bleef echter niet bij het uitsluiten van deze voedingstoffen. Want hoe meer ik over gezondheid en voeding las, des te meer voeding ik ging uitsluiten. Dit resulteerde in dat ik praktisch geen koolhydraten meer at, maar ook geen nachtschade, vlees, voeding waar lectinen en saponinen inzitten en meer. Ik was ervan overtuigd dat ik op de goede weg zag, ook toen ik 2,5 jaar ‘raw vegan’ leefde. Maar een ding vergat ik: echt naar mijn lichaam luisteren.
Na tien jaar kwam ik bij mijn huisarts en een natuurgeneeskundig arts met heel veel ernstige klachten. Ik bleek enorme tekorten te hebben en mij werd dringend aangeraden om mijn voedingspatroon te veranderen om te voorkomen dat ik nog zieker zou worden.
Dit was uitdagend, omdat ik veel angst voor voeding had ontwikkeld, maar ook omdat ik inmiddels heel veel voeding niet meer verdroeg.
Ik stond aan het begin van een lange weg van herstel, lichamelijk en emotioneel, maar ik ging de uitdaging aan en ben heel blij dat ik vandaag ben waar ik ben. Niet alleen omdat ik al zoveel sterker en gezonder ben, maar vooral omdat ik geen angst meer heb voor voeding en enorm geniet van de rust die daardoor in mijn leven is ontstaan en de ‘skills’ die ik blijf leren om steeds meer ‘home made food’ te maken.
Dit betekent dat ik graag gezonde gebalanceerde maaltijden maak, maar ook graag nieuwe recepten probeer, die werkelijk voeden, maar ook lekker zijn en onze spijsvertering ondersteunen. En daar zijn deze heerlijke lentescones een resultaat van.
Ik dacht dus heel lang dat het me goed deed om helemaal geen granen meer te eten. Maar toen ik de opleiding tot darmmicrobioomtherapeut deed en darmmicrobioomuitslagen leerde interpreteren, zag ik met mijn eigen ogen hoe een darmmicrobioom kan verschuiven op het moment dat je zomaar voeding uit gaat sluiten. Ook leerde ik dat ‘niet tegen granen kunnen’ soms ook ‘gewoon’ kan liggen aan hoe deze bereid zijn in plaats van dat granen per definitie de boosdoeners zijn van klachten.
Fermenteren helpt betere verteren
Hoe meer ik hierover ging lezen, hoe meer ik leerde over hoe je granen beter verteerbaar kunt maken door middel van fermentatie, iets wat in veel culturen al eeuwenlang gedaan wordt.
Fermenteren of weken van granen is gunstig voor onze (darm)gezondheid, omdat het de voedingswaarden van de granen vergroot en doordat het bijvoorbeeld fytinezuur (fytaat) afbreekt, een antinutriënt dat de opname van mineralen kan belemmeren.
Een bekende vorm van gefermenteerde voeding is zuurdesembrood, een ambacht waar de afgelopen jaren steeds meer mensen weer mee bezig zijn. Ook mensen die niet goed tegen gluten kunnen, kunnen zuurdesembrood vaak goed verdragen, omdat het fermentatieproces van desembrood tot wel 99% van gluten afbreekt.
Niet iedereen heeft echter tijd, ruimte of zin om zuurdesembroden te maken. En dan is het weken van granen in kefir, karnemelk een goede (rauwmelkse) yoghurteeen heel mooi en makkelijk alternatief. Het vraagt nog steeds wat voorbereidingstijd, maar je hoeft niet elke 50 minuten een deeg te vouwen, dit een nacht te laten rijzen, enzovoort.
Weken in goede zuivel?
Inderdaad en dit gebeurt in heel veel culturen al eeuwenlang. Reden waarom dit zo goed werkt, is omdat er enzymen in kefir, karnemelk en yoghurt zitten die helpen om gluten en antinutriënten af te breken. Daarbij zorgen de vetten en eiwitten in deze vormen van zuivel ervoor dat bijvoorbeeld een brood qua voedingsstoffen meer in balans is dan wanneer je alleen granen en water gebruikt. En een goede balans van koolhydraten, vetten en eiwitten in een brood (of maaltijd wat dat betreft), zorgt voor een gezond metabolisme!
Hoe werkt het
Granen week je gewoonlijk tussen de 12 tot 24 uur (al wordt dit in sommige culturen wel tot drie dagen gedaan). Dit betekent dat je de bloem of het meel waarmee je een brood wil bakken bijvoorbeeld ’s avonds na het eten met kefir, karnemelk of yoghurt mengt en daar de volgende dag dan mee gaat werken. En het handige is, dat je gewoon de hoeveelheden graan (bloem en/of meel) en vocht werkt die in het recept staan.
Door middel van onderstaande recept laat ik je praktisch zien hoe het werkt.
Lentebroodjes met brandnetel en paardenbloemblad
Recept voor 8 broodjes
Ingrediënten
1 cup speltbloem
1 cup speltmeel
1 eetlepel wijnsteenbakpoeder (maakt het broodje lekker luchtig) of 1 theelepel baking soda
1 theelepel keltisch zeezout
4 eetlepels koude (rauwmelkse) boter
3/4e cup/190 ml (rauwmelkse) kefir, karnemelk of yoghurt
3 handjes verse gesneden brandneteltoppen (of 2 handjes gedroogde brandnetel)
1 handje vers gesneden paardebloemblad (of een half handje gedroogd blad)
Eet je vegetarisch of veganistisch, vervang de zuivel dan door kokosyoghurt of een plantaardige melk plus anderhalve eetlepel appelciderazijn. De boter kun je dan vervangen door 4-4,5 el kokosboter.
Hoe je de broodjes maakt
Stap 1:
- Meng de bloem, het meel en de kefir, karnemelk of yoghurt.
- Laat 12 -24 uur afgedekt op een medium warme plek staan.
Stap 2 (baktijd):
- Verwarm de oven nu voor op 210 graden.
- Meng in de tussentijd de baking soda met het zout en de kruiden en voeg dit samen met de boter aan het geweekte bloem-meel-mengsel toe. Kneed alles goed, totdat het een glad deeg is.
- Verdeel het deeg nu in 8 gelijke stukken en vorm rondjes met bijvoorbeeld een mok of deksel van een mason jar.
- Leg de gevormde broodjes op bakpapier op een bakplaat.
- Doe ze in de oven en bak ze in 10-12 minuten goudbruin.
De broodjes zijn heerlijk met home made duizendknoophummus (met goed gewelde kikkererwten), komkommer of gekookte bietjes en wat kiemen of een heerlijke frisse brandnetelpesto. Maar ook heerlijk om in een romige bloemkool- of pompoensoep te dippen.
Enjoy!